[vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności i wymioty” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Wśród rozmaitych stanów i chorób układu pokarmowego omówionych w niniejszym artykule, nudności i wymioty nie stanowią najpoważniejszego zagrożenia dla życia i zdrowia człowieka. Tym niemniej wpływają niekorzystnie na jakość życia pacjentów, a nasilone mogą powodować niebezpieczne następstwa w postaci odwodnienia i zaburzeń równowagi elektrolitowej. Co więcej, skuteczność akupunktury w leczeniu nudności i wymiotów była badana dość wcześnie i została uznana już w pierwszym dokumencie podsumowującym wyniki ówczesnych badań, wydanym przez Narodowe Instytuty Zdrowia w Stanach Zjednoczonych, w 1997 roku(źródło)1.
Wymioty i nudności wynikają z różnych przyczyn. Najwięcej badań potwierdzających skuteczność akupunktury i akupresury prowadzono dotychczas wśród pacjentów cierpiących z powodu nudności i wymiotów śród- i pooperacyjnych, związanych z prowadzoną chemioterapią, a grupą ostatnio intensywnie badaną są pacjentki doświadczające nudności i wymiotów w ciąży, ze względu na niezwykłe bezpieczeństwo akupunktury i ograniczoną możliwość stosowania w tej grupie innych terapii. Ze względu na potrzebę stosowania terapii w momencie wystąpienia objawu, w przypadku nudności i wymiotów w sposób szczególny bada się skuteczność akupresury, jako techniki doskonale nadającej się do autoterapii. W przypadku tej metody, badania naukowe przełożyły się natychmiast na powstanie i sukces rynkowy nowego produktu w postaci elastycznych opasek uciskowych stymulujących jeden z punktów akupunkturowych na przedramieniu i znoszących lub znacznie łagodzących nudności i wymioty w przebiegu choroby lokomocyjnej.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_fancy_title title=”POZIOM DOWODÓW” title_align=”left” title_size=”normal” title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][dt_fancy_image type=”image” image=”https://www.evidencebasedacupuncture.org/wp-content/uploads/2014/06/pl11111.png” image_alt=”Poziom dowodów” style=”1″ width=”412″ padding=”5″ margin_top=”0″ margin_bottom=”0″ margin_left=”0″ margin_right=”0″ align=”center” animation=”right”][dt_gap height=”30″][dt_vc_list style=”1″ dividers=”true”]
- Nudności i wymioty śród/pooperacyjne.
- Nudności i wymioty po chemioterapii.
- Nudności i wymioty w ciąży.
- Nudności związane z migreną.
- Nudności z różnych przyczyn na Oddziale Ratunkowym.
[/dt_vc_list][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności i wymioty śród/pooperacyjne” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Występujące do 24 godzin po zabiegach operacyjnych nudności i wymioty to częste powikłanie operacji i stosowanego podczas nich znieczulenia. Zwykle nie jest ono groźne i samoczynnie ustępuje, niekiedy może jednak prowadzić do niebezpiecznych dla pacjentów następstw w postaci zaburzenia równowagi elektrolitowej, odwodnienia, nadciśnienia żylnego i krwawień, aż do rzadkich powikłań w postaci pęknięcia przełyku. Opisywane powikłanie prowadzi do przedłużenia pobytu chorego w oddziale intensywnej opieki pooperacyjnej, a także podnosi koszty leczenia. Wobec ograniczonej skuteczności i istotnych skutków niepożądanych leków przeciwwymiotnych zainteresowano się komplementarnymi i alternatywnymi rodzajami terapii, wśród których jedną z najbardziej obiecujących jest akupunktura.
W grudniu 2013 roku opublikowano w prestiżowym czasopiśmie Publicznej Biblioteki Nauki (Public Library of Science – PLoS)przegląd piśmiennictwa i metaanalizę skuteczności akupunktury w zapobieganiu i leczeniu nudności i wymiotów pooperacyjnych(źródło)2. Do metaanalizy włączono 30 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych obejmujących w sumie 1276 pacjentów w grupach badanych i 1258 w grupach kontrolnych.
W wyniku przeprowadzonych analiz statystycznych akupunktura okazała się skuteczną, bezpieczną i ekonomicznie uzasadnioną metodą zapobiegania i leczenia nudności i wymiotów pooperacyjnych.
Cztery lata wcześniej opublikowano raport najbardziej konserwatywnego i pilnującego jakości gremium Bazy Cochrane’a, dotyczą skuteczności stymulacji pojedynczego punktu na przedramieniu – Pc-6 w zapobieganiu pooperacyjnym nudnościom i wymiotom(źródło)3. Do metaanalizy włączono czterdzieści badań, obejmujących w sumie 4858 chorych. Autorzy wyciągnęli następujące wnioski:
- W porównaniu z „fałszywymi” interwencjami stymulacja punktu Pc-6 znamiennie redukuje:
- nudności
- wymioty
- użycie leków przeciwwymiotnych
- Nie ma różnic pomiędzy skutecznością leków przeciwwymiotnych a stymulacją punktu akupunkturowego Pc-6, przy mniejszej ilości i ciężkości skutków ubocznych w przypadku stosowania punktu akupunkturowego.
Akupunktura i akupresura okazuje się skuteczna również w przypadku szczególnych podgrup pacjentów.
W 2006 roku wydrukowano metaanalizę skuteczności stymulacji punktów akupunkturowych w leczeniu pooperacyjnych nudności i wymiotów u dzieci(źródło)4. Autorzy tego opracowania przeanalizowali wyniki 12 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych, stwierdzając, że akupunktura i akupresura są skutecznymi metodami leczenia wymiotów i nudności pooperacyjnych u dzieci. Skuteczność akupunktury jest większa niż akupresury i nie ustępuje lekom. Według tej analizy elektrostymulacja punktów akupunkturowych u dzieci nie daje znamiennych statystycznie wyników.
W opublikowanym w 2012 roku raporcie naukowców pracujących dla Bazy Cochrane’a uznano skuteczność akupresury w łagodzeniu śródoperacyjnych nudności u kobiet poddawanych miejscowemu znieczuleniu podczas cięcia cesarskiego(źródło)5, chociaż w tym przypadku nie stwierdzono znamienności statystycznej w łagodzeniu nudności pooperacyjnych.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_quote type=”blockquote” font_size=”small” background=”fancy” animation=”none”]
- Akupunktura w punkcie Pc-6 znamiennie zmniejsza ilość wczesnych wymiotów pooperacyjnych (0-6 godzin) i nudności (0-24 godzin)
- Akupresura w punkcie Pc-6 znamiennie zmniejsza ilość nudności i wymiotów pooperacyjnych (0-24 godzin)
- Elektroakupunktura w punkcie Pc-6 znamiennie zmniejsza ilość nudności i wymiotów pooperacyjnych (0-24 godzin)
- Stymulacja punktu Pc-6 wspólnie z innymi punktami znamiennie zmniejsza ilość nudności i wymiotów pooperacyjnych (0-24 godzin), choć w przypadku tych badań ich jakość była niska
[/dt_quote][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności i wymioty po chemioterapii” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Wiele terapii ratujących lub przedłużających życie pacjentów onkologicznych daje trudne do zniesienia skutki uboczne, wśród których pacjenci i ich rodziny najbardziej obawiają się nudności i wymiotów(źródło)6. Wielu onkologów boi się zalecać swoim pacjentom zabiegi akupunktury, ponieważ byłą ona niegdyś uważana za metodę względnie przeciwwskazaną w leczeniu chorób nowotworowych. Tym niemniej zgromadzone w ostatnich latach dane pochodzące z badań klinicznych potwierdzają jej skuteczność w łagodzeniu nudności i wymiotów występujących w przebiegu terapii przeciwnowotworowej.
Zespół pod kierunkiem prof. Mary K Garcia z Uniwersytetu Texas przygotował przegląd literatury dotyczącej skuteczności akupunktury w leczeniu i opiece nad pacjentami cierpiącymi z powodu chorób nowotworowych(źródło)7. Po przeanalizowaniu 41 randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych Autorzy uznali, że akupunktura jest odpowiednią metodą dodatkową leczenia nudności i wymiotów powstałych w wyniku chemioterapii.
Do podobnych wniosków doszli brytyjscy naukowcy, autorzy kolejnego przeglądu literatury na temat objawowego stosowania akupunktury u chorych onkologicznych, wydrukowanego również w 2013 roku(źródło)8. Na podstawie analizy 17 dostępnych wtedy przeglądów doszli oni do wniosku, że istnieją wystarczające dowody uzasadniające użycie akupunktury w leczeniu nudności i wymiotów związanych z leczeniem przeciwnowotworowym.
Wnioski te są potwierdzane w kolejnych eksperymentach, których wyniki publikowane są już po wydaniu dwóch omówionych powyżej przeglądów. Badacze z Turcji udowodnili, że akupresura w punkcie Pc-6 znamiennie zmniejsza nudności, wymioty i lęk u pacjentek chorujących na raka piersi(źródło)9. Zespół badaczy z Montrealu dowiódł, że akupunktura jest skuteczną metodą leczenia wielu objawów towarzyszących pacjentom chorym na raka płuc, w tym bólu, utraty apetytu, nudności, nerwowości i innych(źródło)10.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności i wymioty w ciąży” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Wymioty i nudności występują powszechnie u kobiet ciężarnych, zwykle pomiędzy 5 a 18 tygodniem ciąży. Ich nasilenie i uciążliwość są zmienne. W większości przypadków mijają samoistnie i nie są bardzo nasilone, tym niemniej zdarzają się bardzo silne nudności i wymioty, które nie tylko zakłócają codzienne funkcjonowanie ale mogą stanowić zagrożenie dla rozwijającego się płodu ze względu na zaburzenia elektrolitowe, odwodnienie, a także gwałtowne skurcze przepony. Ze względów bezpieczeństwa u kobiet ciężarnych unika się stosowania leków przeciwwymiotnych, pacjentki sięgają więc po niefarmakologiczne metody leczenia, spośród których akupresura zdobywa rosnące zainteresowanie ze względu na swoją skuteczność i niezwykły profil bezpieczeństwa.
Akupunktura nie jest metodą nadającą się do samodzielnego stosowania u większości pacjentek. Z tego powodu większość badań koncentruje się na efektywności akupresury, a nie akupunktury i ilość, a także jakość badań akupunkturowych jest mała, co skutkuje małą ilością dowodów niewystarczającą do wyciągania wiążących wniosków. Tym niemniej skuteczność i bezpieczeństwo akupresury potwierdzają liczne badania i wydane w ostatnim czasie metaanalizy.
W 2006 roku opublikowano metaanalizę do której włączono czternaście badań(źródło)11. Po dokonaniu obliczeń, Autorzy uznali, że zarówno akupresura jak i stymulacja elektryczna punktów akupunkturowych są skutecznymi metodami leczenia zarówno nudności jak i wymiotów. W przypadku akupunktury nie uzyskano statystycznie znamiennych wyników, prawdopodobnie z powodu opisanej powyżej trudności i niedogodności samodzielnego stosowania.
Podobne wnioski znalazły się w wydanej ostatnio aktualizacji raportu Bazy Cochrane’a dotyczącego rozmaitych sposobów leczenia nudności i wymiotów w trakcie ciąży, do którego włączono 37 badań(źródło)12. Autorzy nie znaleźli wystarczającej ilości mocnych dowodów do jednoznacznego wskazania jakiejkolwiek metody, łącznie z farmakoterapią. Tym niemniej przyznali, że istnieje ograniczona liczba dowodów na skuteczność w tym przypadku akupresury, stymulacji elektrycznej punktów akupunkturowych i akupunktury ucha.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności związane z migreną” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
W 2012 roku grupa badaczy z Katedry Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu w Turynie opisała wyniki swojego eksperymentu, dotyczącego akupresury w kontroli nudności związanych z migreną(źródło)13. 40 pacjentek chorujących z powodu migreny, u których nudności towarzyszyły każdemu napadowi migreny, badano podczas 6 epizodów migrenowego bólu głowy, przydzielając losowo do grupy używającej opasek uciskowych w punkcie Pc-6, lub nie. W grupie badanej intensywność nudności była znamiennie mniejsza, równocześnie pacjentki znamiennie częściej zgłaszały 50% redukcję nudności niż w grupie kontrolnej.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Nudności z różnych przyczyn w Oddziale Ratunkowym” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Niedawno wydrukowano też interesujący artykuł na podstawie analizy stosowania akupunktury w Oddziale Ratunkowym szpitala w Melbourne u pacjentów skarżących się na dolegliwości bólowe i/lub nudności. Ponad połowa pacjentów (57%) podawała maksymalne zadowolenie z akupunktury, zaś 84,3 % odpowiedziało twierdząco na pytanie o chęć ponownego skorzystania z zabiegów („zdecydowanie tak” – 52,5 %, „raczej tak” – 31,8%). Autorzy kończą swój artykuł konkluzją, że akupunktura jest bezpiecznym i akceptowanym przez pacjentów sposobem leczenia bólu i/lub wymiotów na Oddziale Ratunkowy
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][dt_gap height=”30″][dt_fancy_title title=”BIBLIOGRAFIA” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][dt_quote type=”blockquote” font_size=”small” background=”fancy” animation=”bottom”]1 Acupuncture. NIH Consensus Statement 1997 Nov 3-5; 15(5):1-34.
2 Cheong KB, Zhang JP, Huang Y, Zhang ZJ „The effectiveness of acupuncture in prevention and treatment of postoperative nausea and vomiting–a systematic review and meta-analysis.” PLoS One. 2013 Dec 13;8(12):e82474. doi: 10.1371/journal.pone.0082474. eCollection 2013.
3 Lee A, Fan LT „Stimulation of the wrist acupuncture point P6 for preventing postoperative nausea and vomiting.” Cochrane Database Syst Rev. 2009 Apr 15;(2):CD003281. doi: 10.1002/14651858.CD003281.pub3
4 Dune LS, Shiao SY „Metaanalysis of acustimulation effects on postoperative nausea and vomiting in children.” Explore (NY). 2006 Jul-Aug;2(4):314-20
5 Griffiths JD1, Gyte GM, Paranjothy S, Brown HC, Broughton HK, Thomas J „Interventions for preventing nausea and vomiting in women undergoing regional anaesthesia for caesarean section.” Cochrane Database Syst Rev. 2012 Sep 12;9:CD007579. doi: 10.1002/14651858.CD007579.pub2.
6 Gill P; Grothey A; Loprinzi, C. „Nausea and Vomiting in the Cancer Patient”. Oncology. 2006, pp 1482-1496 doi:10.1007/0-387-31056-8_83
7 Garcia MK, McQuade J, Haddad R, Patel S, Lee R, Yang P, Palmer JL, Cohen L „Systematic review of acupuncture in cancer care: a synthesis of the evidence.” J Clin Oncol. 2013 Mar 1;31(7):952-60. doi: 10.1200/JCO.2012.43.5818. Epub 2013 Jan 22.
8 Towler P, Molassiotis A, Brearley SG „What is the evidence for the use of acupuncture as an intervention for symptom management in cancer supportive and palliative care: an integrative overview of reviews.” Support Care Cancer. 2013 Oct;21(10):2913-23. doi: 10.1007/s00520-013-1882-8. Epub 2013 Jul 19
9 Genç F, Tan M „The effect of acupressure application on chemotherapy-induced nausea, vomiting, and anxiety in patients with breast cancer.” Palliat Support Care. 2014 Apr 30:1-10. [Epub ahead of print]
10 Kasymjanova G, Grossman M, Tran T, Jagoe RT, Cohen V, Pepe C, Small D, Agulnik J „The potential role for acupuncture in treating symptoms in patients with lung cancer: an observational longitudinal study.” Curr Oncol. 2013 Jun;20(3):152-7. doi: 10.3747/co.20.1312
11 Helmreich RJ, Shiao SY, Dune LS „Meta-analysis of acustimulation effects on nausea and vomiting in pregnant women.” Explore (NY). 2006 Sep-Oct;2(5):412-21
12 Matthews A, Haas DM, O’Mathúna DP, Dowswell T, Doyle M „Interventions for nausea and vomiting in early pregnancy.” Cochrane Database Syst Rev. 2014 Mar 21;3:CD007575. doi: 10.1002/14651858.CD007575.pub3.
13 Allais G, Rolando S, Castagnoli Gabellari I, Burzio C, Airola G, Borgogno P, Schiapparelli P, Allais R, Benedetto C. „Acupressure in the control of migraine-associated nausea.” Neurol Sci. 2012 May;33 Suppl 1:S207-10. doi: 10.1007/s10072-012-1069-y[/dt_quote][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_gap height=”30″][dt_fancy_title title=”O AUTORZE” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][vc_widget_sidebar show_bg=”true” sidebar_id=”sidebar_3″ el_class=”o_autorze”][/vc_column][/vc_row]