Cukrzyca

maj 25, 2014 | Układ pokarmowy i metabolizm | 0 komentarzy

[vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

Cukrzyca definiowana jest jako choroba charakteryzująca się podwyższonym poziomem glukozy we krwi obwodowej. Dzieje się tak, ponieważ z różnych przyczyn komórki organizm nie jest w stanie transportować glukozy do wnętrza komórek, a zatem we krwi jest jej za dużo, podczas gdy komórki umierają z głodu. Ze względu na przyczynę, wyróżnia się dwa typy cukrzycy:

  • Cukrzyca typu 1 – insulinozależna – jest spowodowana rzeczywistym brakiem insuliny na skutek uszkodzenia komórek β wysp Langerhansa trzustki.
  • Cukrzyca typu 2 – nieinsulinozależna – to choroba metaboliczna, związana często z otyłością, która pierwotnie charakteryzuje się opornością na insulinę, względnym niedoborem insuliny oraz hiperglikemią.

We współczesnych społeczeństwach jest to jedna z najczęściej występujących chorób. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na świecie na cukrzycę choruje 347 milionów osób(źródło)1. Według raportu farmaceutycznej firmy Novonordisk z 2013 roku, w Polsce jest ponad 3 miliony chorych(źródło)2. 

Wobec powyższych danych nie może dziwić fakt, że zapobieganie i leczenie cukrzycy staje się jednym z największych wyzwań współczesnej medycyny. W przypadku cukrzycy typu 1 chorym podaje się insulinę, której nie produkują uszkodzone komórki trzustki. Codzienne zastrzyki połączone z reżimem dietetycznym stanowią dla wielu pacjentów duże utrudnienie, aczkolwiek należy podkreślić, że produkcja insuliny stała się przełomem w leczeniu tej śmiertelnej w skutkach choroby. U chorych z cukrzycą typu 2 zaleca się zmiany w stylu życia i próbuje się jak najdłużej unikać podawania insuliny, chyba że jest to konieczne. Powszechnie uważa się cukrzycę za chorobę niewyleczalną. Zdesperowani pacjenci często szukają więc pomocy w niestandardowych terapiach, w tym w Medycynie Chińskiej i akupunkturze. 

Warto wspomnieć, że choroba, której objawy odpowiadają współczesnej definicji cukrzycy jest w Medycynie Chińskiej znana, badana i leczona od stuleci pod nazwą XiaoKe – „choroba wyniszczenia i pragnienia”. Stosowane w tym systemie medycznym różnicowanie objawów na trzy grupy patologii pozwala na indywidualizację terapii. Akupunktura jest jedną z metod leczenia stosowanych w Medycynie Chińskiej. W przypadku cukrzycy zwykle stosuje się ją jako jeden z elementów kompleksowego podejścia terapeutycznego wspólnie ze spersonalizowanymi wskazówkami dietetycznymi, często moksowaniem, nierzadko również ziołami. Z tego powodu trudno jest wyodrębnić wpływ samej akupunktury na skuteczność terapii i zaprojektować w sposób etyczny badanie kliniczne opisujące działanie tylko tej metody. Pomimo tego naukowcy podejmują próby przedstawienia skuteczności i mechanizmów oddziaływania akupunktury na metabolizm cukrów, które byłyby potencjalnie korzystne dla pacjentów z cukrzycą.

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_fancy_title title=”POZIOM DOWODÓW” title_align=”left” title_size=”normal” title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][dt_fancy_image type=”image” image=”https://www.evidencebasedacupuncture.org/wp-content/uploads/2014/06/pl11111.png” image_alt=”Poziom dowodów” style=”1″ width=”412″ padding=”5″ margin_top=”0″ margin_bottom=”0″ margin_left=”0″ margin_right=”0″ align=”center” animation=”right”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Hipoglikemiczne działanie akupunktury” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

W 2012 roku wydano przegląd piśmiennictwa dotyczącego wpływu akupunktury na poziom glukozy we krwi(źródło)3. Włączono do niego dwa badania kliniczne, przy czym żadne z nich nie dotyczyło pacjentów chorych na cukrzycę, a jedno zostało przeprowadzone na początku lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku(źródło)4. Nowsze badanie dotyczyło wpływu elektroakupunktury na metabolizm otyłych kobiet, u których stosowano niskokaloryczną dietę(źródło)5. W obu badaniach Autorzy opisują wpływ elektroakupunktury na poziom insuliny we krwi:

  • W grupie otyłych kobiet elektroakupunktura prowadzi do podwyższenia poziomu insuliny w osoczu. Dodatkowo zbadano podwyższenie poziomu peptydu C – wycinanego z cząsteczki proinsuliny podczas uwalniania insuliny z trzustki do krwioobiegu
  • W starszym badaniu Szczudlika obserwowano najpierw niewielki spadek poziomu insuliny w 5 min po po zabiegu, a następnie wzrost poziomu insuliny po pół godziny od zabiegu

Dodatkowo, we współcześnie przeprowadzonym eksperymencie tureckich badaczy zaobserwowano znamienny spadek poziomu glukozy we krwi.

Do omawianego przeglądu literatury włączono też czternaście badań przeprowadzonych na zwierzętach, w większości szczurach. Ze względu na dużą rozbieżność stosowanych interwencji oraz parametrów technicznych stymulacji trudno jest na ich podstawie wyciągać wiążące wnioski. Tym niemniej:

  • elektroakupunktura w grupie zdrowych szczurów daje obniżenie poziomu glukozy we krwi, podwyższenie poziomu insuliny oraz β-endorfiny
  • w badaniach na szczurach z typem 2 cukrzycy elektroakupunktura skutkuje obniżeniem glikemii i zwiększonym poziomem insuliny we krwi.
  • badania na szczurach z cukrzycą typu 1 dają rozbieżne wyniki, co częściowo może być tłumaczone doborem za słabej stymulacji punktów. W badaniu w którym stosowano prąd o natężeniu 10 mA i częstotliwością napięcia 15 Hz w punkcie St-36 przez 30 minut uzyskano znamienną redukcję poziomu glikemii

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Akupunktura a insulinooporność” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

Narastająca oporność tkanek na insulinę leży u podstaw cukrzycy typu 2. W 2010 roku opublikowano przegląd piśmiennictwa dotyczącego wpływu akupunktury na insulinooporność(źródło)6. Po przeanalizowaniu 234 artykułów Autorzy konkludują, że istnieją dowody potwierdzające skuteczność akupunkury jako metody leczenia insulinooporności, aczkolwiek są one ograniczone.

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Akupunktura w polineuropatii cukrzycowej” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

Kolejne informacje dotyczące wpływu akupunktury na metabolizm u pacjentów chorych na cukrzycę pochodzą z badań klinicznych dotyczących skuteczności tej metody w leczeniu polineuropatii cukrzycowej. 

W opublikowanym w 2006 roku badaniu porównywano skuteczność dwóch różnych protokołów akupunkturowych i leczenia farmakologicznego w leczeniu polineuropatii będącej wynikiem cukrzycy(źródło)7. W obu grupach akupunkturowych uzyskano lepsze rezultaty niż w grupie leczonej farmakologicznie. Dodatkowo zaobserwowano obniżenie poziomu glukozy we krwi we wszystkich grupach a także obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego i frakcji LDL w obu grupach leczonych akupunkturą. 

O skuteczności akupunktury w leczeniu polineuropatii cukrzycowej donoszono również na łamach Diabetes Research and Clinical Practice(źródło)8. W badaniu wzięło udział 46 pacjentów, okres obserwacji był stosunkowo długi i wyniósł rok. 77% uczestników badania uzyskało znaczącą poprawę w zakresie objawów. Siedmiu z nich (21%) objawy zanikły kompletnie. Spośród pacjentów, którzy na początku badania używali leków 67% mogło z nich zrezygnować całkowicie, lub znacznie zredukować ich przyjmowanie. Podczas badania nie zgłoszono żadnych działań niepożądanych.  

Jednym z możliwych mechanizmów tak dużej skuteczności akupunktury w leczeniu polineuropatii cukrzycowej może być jej wpływ na miejscowe poziomy tlenku azotu i poprawę krążenia(źródło)9.

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”Moksowanie w leczeniu cukrzycy typu 2″ title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]

Ze względu na popularność tej terapii w krajach wschodniej Azji, przeprowadzono również przegląd piśmiennictwa w tym zakresie(źródło)10. Omówiono w nim wyniki 5 badań. Ich heterogeniczność uniemożliwia wyciągnięcie jednoznacznych wniosków, tym niemniej wyniki poszczególnych badań wskazują na pozytywny wpływ moksowania na poziomy glikemii. W połączeniu z akupunkturą moksowanie jest skuteczną metodą regulowania poziomu glukozy we krwi i w moczu, a także poziomu glikolizowanej hemoglobiny (HbA1c)

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][dt_gap height=”30″][dt_fancy_title title=”BIBLIOGRAFIA” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][dt_quote type=”blockquote” font_size=”small” background=”fancy” animation=”bottom”]1 Liang F, Koya D. “Acupuncture: is it effective for treatment of insulin resistance?” Diabetes Obes Metab. 2010 Jul;12(7):555-69. doi: 10.1111/j.1463-1326.2009.01192.x.

2 Jiang H, Shi K, Li X, Zhou W, Cao Y. “ Clinical study on the wrist-ankle acupuncture treatment for 30 cases of diabetic peripheral neuritis.” J Tradit Chin Med. 2006 Mar;26(1):8-12

3 Abuaisha BB, Costanzi JB, Boulton AJ. “Acupuncture for the treatment of chronic painful peripheral diabetic neuropathy: a long-term study” Diabetes Res Clin Pract. 1998 Feb;39(2):115-21

4 Tsuchiya M, Sato EF, Inoue M, Asada A. “Acupuncture enhances generation of nitric oxide and increases local circulation.” Anesth Analg. 2007 Feb;104(2):301-7.

5 Kim TH1, Choi TY, Shin BC, Lee MS. “Moxibustion for managing type 2 diabetes mellitus: a systematic review” Chin J Integr Med. 2011 Aug;17(8):575-9. doi: 10.1007/s11655-011-0811-2. Epub 2011 Aug 9.

6 Lee WB1, Woo SH, Min BI, Cho SH. „Acupuncture for gouty arthritis: a concise report of a systematic and meta-analysis approach.” Rheumatology (Oxford). 2013 Jul;52(7):1225-32. doi: 10.1093/rheumatology/ket013. Epub 2013 Feb 18.

7 Wen SL, Liu YJ, Yin HL, Zhang L, Xiao J, Zhu HY, Xue JT, Ye LM. „Effect of acupuncture on rats with acute gouty arthritis inflammation: a metabonomic method for profiling of both urine and plasma metabolic perturbation” Am J Chin Med. 2011;39(2):287-300.

8 Chen Y, Wu LP, Liu YJ, Deng PC, Yin HL, Wen SL, Chen C,  Ye LM „Urinary Study on the Biochemical Effect of Acupuncture on Monosodium Urate Crystals-Induced Acute Gouty Arthritis in Rats using 600MHz 1H NMR” J Bioequiv Availab 2012, 4:7 https://dx.doi.org/10.4172/jbb.1000122

9 Dickman R, Schiff E, Holland A, Wright C, Sarela SR, Han B, Fass R „Clinical trial: acupuncture vs. doubling the proton pump inhibitor dose in refractory heartburn” Aliment Pharmacol Ther. 2007 Nov 15;26(10):1333-44. Epub 2007 Sep 17.

10 Xing W, Li Q. “Effects of different manipulations of acupuncture on electrical activity of stomach in humans.” J Tradit Chin Med. 1998 Mar;18(1):39-42[/dt_quote][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_gap height=”30″][dt_fancy_title title=”O AUTORZE” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][vc_widget_sidebar show_bg=”true” sidebar_id=”sidebar_3″ el_class=”o_autorze”][/vc_column][/vc_row]