[vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Astma oskrzelowa jest przewlekła chorobą dróg oddechowych, w etiologii której istotną rolę odgrywa stan zapalny. Jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób na świecie. Szacuje się, że choruje na nią ok 100-150 milionów osób na świecie. W Europie choruje ok 4,5 % dorosłych i ponad 10 % dzieci. W Polsce częstość występowania astmy jest podobna.
Współczesna medycyna proponuje pacjentom leki oparte na agonistach receptorów β-adrenergicznych, które powodują rozkurcz mięśni gładkich oskrzeli, lub leki przeciwzapalne, najczęściej wziewne sterydy. W tej sytuacji wielu pacjentów poszukuje innych form terapii zwracając się ku różnym sposobom leczenia, w tym korzystając z zabiegów akupunktury.
Naukowcy pracujący dla Cochrane Collaboration wydali w 2009 roku raport podsumowujący wyniki dwunastu randomizowanych badań klinicznych dotyczących skuteczności akupunktury w leczeniu astmy(źródło)1. Ze względu na dużą heterogenność badań Autorzy nie zdecydowali się wyciągać żadnych wniosków. Tym niemniej wskazują na kilka interesujących faktów. Dwa z badań (z 1984 i 2000 roku) wskazują na znamienną redukcję stosowanych leków u osób leczonych akupunkturą. Dodatkowo, niektóre z badań podawały poprawę w subiektywnych parametrach. W różnych badaniach używano różnych interwencji jako kontroli, w tym nakłuwania poza punktami akupunkturowymi, co jednak może dawać pewien poziom efektu terapeutycznego. Autorzy w interesująco i kompetentnie wypowiedzieli się również na temat różnic między interwencjami wymuszonymi przez rygor badania naukowego a realną akupunkturą wykonywaną zgodnie z prawidłami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. Wobec powyższych trudności metodologicznych badacze ci sugerują odejście od „standaryzowanego” modelu terapii i próbę opisu kompleksowego wpływu akupunktury na funkcjonowanie organizmów ludzi chorych na astmę oskrzelową.
Od 2009 roku kolejne grupy badaczy publikowały wyniki swoich eksperymentów lub analiz dostępnej literatury. W 2011 roku Koreańscy naukowcy przedstawili przegląd i meta-analizę skuteczności farmakopunktury w leczeniu astmy(źródło)2. Farmakopunktura jest metodą leczenia polegającą na podawaniu niewielkich ilości preparatów ziołowych w punkty akupunkturowe. Jakość włączonych badań, podobnie jak w przypadku omówionego powyżej przeglądu, nie była wysoka, aczkolwiek tym razem Autorzy wykazali znamienną statystycznie różnicę między działaniem farmakopunktury a leczeniem standardowym. Dwa z badań wskazywały dodatkowo na pozytywny wpływ tej metody na Szczytowy Przepływ Wydechowy (PEF).
W 2013 roku wydrukowano artykuł podsumowujący wyniki randomizowanego, kontrolowanego badania klinicznego przeprowadzonego w Danii, w którym badano skuteczność akupunktury w leczeniu astmy oskrzelowej u dzieci w wieku przedszkolnym(źródło)3. Podczas badania, dzieci u których stosowano akupunkturę odczuwały poprawę samopoczucia mierzoną skalami subiektywnymi, jak również rzadziej sięgały po dodatkowe leki. Efekt ten nie utrzymywał się długo po zakończeniu leczenia.
Powszechnie uważa się, że stosowanie koherentnego światła lasera zamiast wkłuwania igieł jest lepiej tolerowane przez dzieci, więc w badaniach dotyczących dzieci często zamiast akupunktury korzysta się z laseropunktury. W 2012 roku opublikowano artykuł, będący próbą podsumowania przeprowadzonych do tego czasu badań z wykorzystaniem laseropunktury w leczeniu astmy oskrzelowej u dzieci(źródło)4. Ze względu na niewielką ilość odpowiednio wysokiej jakości badań Autorzy zrezygnowali z przeprowadzenia metaanalizy. Poddali natomiast analizie jedynie wybrane z trzynastu trzy badania, które dawały rozbieżne rezultaty. Ze względu na to, że część wyników byłą korzystna dla laseropunktury, a część nie, Autorzy uznali za niemożliwe wypowiadać się na temat skuteczności akupunktury i zalecili dalsze badania.
Zgodnie z tymi zaleceniami, kolejne badanie, przeprowadzone w Egipcie, dotyczyło wpływu laseropunktury na samopoczucie i wyniki spirometrii u dzieci chorujących na astmę oskrzelową(źródło)5. W omawianym badaniu, u 50 dzieci stosowano po 10 zabiegów stymulacji punktów akupunkturowych za pomocą światła. W rezultacie uzyskano dużą redukcję objawów (36 dzieci mających objawy w dzień i w nocy do 2 dzieci mających objawy w dzień), jak również obiektywnych wyników spirometrii:
Natężona Objętość Wydechowa Pierwszosekundowa FEV (1 sekunda) 81,8 – 98,5
Natężona Pojemność Życiowa (FVC) 85,4 – 104,3
Szczytowy Przepływ Wydechowy (PEF) 71,8 – 84,3
ACQ (asthma controll questionaire) 13,9 – 23,3
Dzienna dawka wziewnych sterydów została zredukowana z 200-450 μg do 0-200 μg. Dodatkowo pacjenci zaprzestali używania krótkodziałających agonistów receptora B2.
Niemieccy badacze opublikowali w 2013 roku analizę ekonomiczną stosowania akupunktury jako metody dodatkowej przy leczeniu astmy oskrzelowej(źródło)6. Wykorzystanie akupunktury skutkowało dodatkowymi kosztami, ale też poprawą jakości życia pacjentów, w porównaniu do grupy w której nie stosowano akupunktury. Koszty uzyskania punktu QUALY były na tyle niskie, że akupunktura jest metodą uzasadnioną ekonomicznie we wspieraniu leczenia astmy oskrzelowej.
Dotychczasowe badania nad stosowaniem akupunktury w leczeniu astmy oskrzelowej dają różne wyniki. Prawdopodobnie, co zdarza się często w badaniach nad akupunkturą, rozbieżności te wynikają z niedoskonałości metodologii, co podkreślają między innymi badacze zrzeszeni w Cochrane Collaboration.
Tym bardziej interesujące wydają się wyniki badania, opublikowanego w 2013 roku w „Clinical Reviews in Allergy and Immunology”(źródło)7 ,które pokazują mechanizmy działania akupunktury jako metody dodatkowej w leczeniu astmy. W badaniu tym uzyskano 85% skuteczność leczenia. Co więcej pod wpływem terapii, w ślinie i wydzielinie z nosa zmniejszyło się stężenie sIgA i całkowitej IgA. Poziomy IgE, limfocytów T (Il-2R+) i eozynofilii w surowicy również znamiennie się obniżyły. Dodatkowo zwiększyła się liczba limfocytów T, frakcji CD3+, CD4+ i CD8+. Akupunktura nie wpłynęła na poziom kortyzolu u chorych. Autorzy konkludują, że akupunktura reguluje odporność i może być dodatkową metodą leczenia chorych cierpiących z powodu astmy oskrzelowej.
Przeciwzapalne działanie akupunktury badano również na modelach zwierzęcych. Proteomika to gałąź nauki zajmująca się badaniem struktury i funkcji białek. W 2012 roku wydrukowano artykuł opisujący analizę wpływu akupunktury na obecność białek związanych z zapaleniem u szczurów u których wywołano astmę. Badanie wykazało, że akupunktura skutkuje zmniejszeniem ilości białek prozapalnych (S100A8, RAGE i S100A11) i zwiększeniem ilości białek przeciwdziałających zapaleniu (w tym CC10, ANXA5 i sRAGE)
Grupa białek S100 jest ściśle związana ze stanem zapalnym, występują one między innymi w cytozolu neutrofili i monocytów. Wydzielone do przestrzeni międzykomórkowej, łączą się z receptorami na powierzchni komórek (m.in. RAGE) aktywując ścieżki związane z reakcją zapalną. Akupunktura zmniejsza ilość białek S100A8 i S100A11 co skutkuje zmniejszeniem reakcji zapalnej i zmniejszeniem migracji komórek zapalnych do tkanki płucnej.
RAGE jest receptorem błonowym pobudzanym między innymi przez białka S100, co skutkuje reakcją zapalną. Akupunktura zmniejsza jego ekspresję, a także zwiększa występowanie jego izoformy sRAGE, która nie mając części przezbłonowej nie uruchamia reakcji zapalnych, przeciwdziała im a nawet odwraca procesy zapalne związane z RAGE.
Białko CC10 jest produkowane głównie przez komórki Clary, zlokalizowane w oskrzelikach i działa jako istotny mediator przeciwzapalnej odpowiedzi. Akupunktura zwiększa jego ekspresję, zmniejszoną przez astmę.
ANXA5 należy do rodziny aneksyn. Przeciwzapalne działanie tego białka dotyczy głównie wpływu na funkcjonalne konsekwencje stanu zapalnego w ścianie naczyń.
W rozwoju stanu zapalnego w astmie oskrzelowej, niski poziom CC10 prawdopodobnie stymuluje produkcję białek z grupy S100, które wiążą się z receptorem RAGE tworząc kanał transdukcji sygnału zapalnego do wnętrza komórki. Aktywowana w ten sposób wewnątrzkomórkowa ścieżka Rho/kinaza Rho aktywuje w jądrze komórkowym odpowiedź zapalną. Akupunktura wpływa na wszystkie etapy tego procesu, co wyjaśnia, przynajmniej po części jej przeciwzapalne działanie.
[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_fancy_title title=”POZIOM DOWODÓW” title_align=”left” title_size=”normal” title_color=”accent” el_width=”100″ title_bg=”disabled” separator_color=”default”][dt_gap height=”30″][dt_fancy_image type=”image” image=”https://www.evidencebasedacupuncture.org/wp-content/uploads/2014/06/pl11111.png” image_alt=”Poziom dowodów” style=”1″ width=”412″ padding=”5″ margin_top=”0″ margin_bottom=”0″ margin_left=”0″ margin_right=”0″ align=”center” animation=”right”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”BIBLIOGRAFIA” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” separator_style=”double” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][dt_quote type=”blockquote” font_size=”small” background=”fancy” animation=”bottom”]1 McCarney RW, Brinkhaus B, Lasserson TJ, Linde K. “Acupuncture for chronic asthma”. Cochrane Database of Systematic Reviews 2009, Issue 3. Art. No.: CD000008. DOI: 10.1002/14651858.CD000008.pub2.
2 Shen FY, Lee MS, Jung SK. “Effectiveness of pharmacopuncture for asthma: a systematic review and meta-analysis.” Evid Based Complement Alternat Med. 2011; 2011: 678176
3 Karlson G, Bennicke P. “Acupuncture in asthmatic children: a prospective, randomized, controlled clinical trial of efficacy.” Altern Ther Health Med. 2013 Jul-Aug;19(4):13-9.
4 Zhang J, Li X, Xu J, Ernst E. “Laser acupuncture for the treatment of asthma in children: a systematic review of randomized controlled trials.” J Asthma. 2012 Sep;49(7):773-7
5 Elseify MY, Mohammed NH, Alsharkawy AA, Elseoudy ME. “Laser acupuncture in treatment of childhood bronchial asthma.” J Complement Integr Med. 2013 Jul 9;10.
6 Reinhold T, Brinkhaus B, Willich SN, Witt C “Acupuncture in Patients Suffering from Allergic Asthma: Is It Worth Additional Costs?” J Altern Complement Med. 2013 Nov 20
7 Yang YQ, Chen HP, Wang Y, Yin LM, Xu YD, Ran J. “Considerations for use of acupuncture as supplemental therapy for patients with allergic asthma.” Clin Rev Allergy Immunol. 2013 Jun;44(3):254-61
8 Sangmi Lee, Sungchul Kim “The Effects of Sa-Am Acupuncture Treatment on Respiratory Physiology Parameters in Amyotrophic Lateral Sclerosis Patients: A Pilot Study” Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, vol. 2013, Article ID 506317, 7 pages, 2013. doi:10.1155/2013/50631
9 Jiang JH, Yang EJ, Baek MG, Kim SH, Lee SM, Choi SM. “Anti-Inflammatory Effects of Electroacupuncture in the Respiratory System of a Symptomatic Amyotrophic Lateral Sclerosis Animal Model” Neurodegener Dis. 2011;8(6):504-14. doi: 10.1159/000327911. Epub 2011 Aug 18
10 Geng WY, Liu ZB, Song NN, Geng WY, Zhang GH, Jin WZ, Li L, Cao YX, Zhu DN, Shen LL “Effects of electroacupuncture at Zusanli (ST36) on inflammatory cytokines in a rat model of smoke-induced chronic obstructive pulmonary disease.” J Integr Med. 2013 May;11(3):213-9.
11 Deng GE, Rausch SM, Jones LW, Gulati A, Kumar NB, Greenlee H, Pietanza MC, Cassileth BR. “Complementary therapies and integrative medicine in lung cancer: diagnosis and management of lung cancer, 3rd ed: American College of Chest Physicians evidence-based clinical practice guidelines”. Chest. 2013 May;143(5 Suppl):e420S-36S.
12 Kasymjanova G, Grossman M, Tran T, Jagoe RT, Cohen V, Pepe C, Small D, Agulnik J. “The potential role for acupuncture in treating symptoms in patients with lung cancer: an observational longitudinal study.” Curr Oncol. 2013 Jun;20(3):152-7
13 Passalacqua G, Bousquet PJ, Carlsen KH, Kemp J, Lockey RF, Niggemann B, Pawankar R, Price D, Bousquet J. “ARIA update: I–Systematic review of complementary and alternative medicine for rhinitis and asthma.” J Allergy Clin Immunol. 2006 May;117(5):1054-62.
14 Xiao L, Li B, Du YH, Xiong J, Gao X “Systematic evaluation of the randomized controlled trials about acupuncture and moxibustion treatment of allergic rhinitis”. Zhongguo Zhen Jiu. 2009 Jun;29(6):512-6. – artykuł w języku chińskim
15 Choi S-M, Park J-E, Li S-S, Jung H, Zi M, Kim T-H, Jung S, Kim A, Shin M, Sul J-U, Hong Z, Jiping Z, Lee S, Liyun H, Kang K, Baoyan L. “A multicenter, randomized, controlled trial testing the effects of acupuncture on allergic rhinitis.” Allergy 2013; 68: 365–374.
16 B. Brinkhaus, C. M. Witt, S. Jena, B. Liecker, K. Wegscheider, and S.N.Willich, “Acupuncture in patients with allergic rhinitis: a pragmatic randomized trial,” Annals of Allergy, Asthma and Immunology, vol. 101, no. 5, pp. 535–543, 2008.
17 Brinkhaus B, Ortiz M, Witt CM, Roll S, Linde K, Pfab F, Niggemann B, Hummelsberger J, Treszl A, Ring J, Zuberbier T, Wegscheider K, Willich SN. “Acupuncture in patients with seasonal allergic rhinitis: a randomized trial.” Ann Intern Med. 2013 Feb 19;158(4):225-34.
18 Shiue HS, Lee YS, Tsai CN, Hsueh YM, Sheu JR, Chang HH “DNA microarray analysis of the effect on inflammation in patients treated with acupuncture for allergic rhinitis.” J Altern Complement Med. 2008 Jul;14(6):689-98.
19 Shiue HS, Lee YS, Tsai CN, Hsueh YM, Sheu JR, Chang HH. “Gene expression profile of patients with phadiatop-positive and -negative allergic rhinitis treated with acupuncture” J Altern Complement Med. 2010 Jan;16(1):59-68
20 John L. McDonald, Allan W. Cripps, Peter K. Smith, Caroline A. Smith, Charlie C. Xue, and Brenda Golianu, “The Anti-Inflammatory Effects of Acupuncture and Their Relevance to Allergic Rhinitis: A Narrative Review and Proposed Model,” Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, vol. 2013, Article ID 591796, 12 pages, 2013. doi:10.1155/2013/591796
21 Jung D, Lee S, Hong S. “Effects of acupuncture and moxibustion in a mouse model of allergic rhinitis.” Otolaryngol Head Neck Surg. 2012 Jan;146(1):19-25
22 Reinhold T, Roll S, Willich SN, Ortiz M, Witt CM, Brinkhaus B. “Cost-effectiveness for acupuncture in seasonal allergic rhinitis: economic results of the ACUSAR trial.” Ann Allergy Asthma Immunol. 2013 Jul;111(1):56-63
23 Zhang CS, Yang AW, Zhang AL, Fu WB, Thien FU, Lewith G, Xue CC. “Ear-acupressure for allergic rhinitis: a systematic review” Clin Otolaryngol. 2010 Feb;35(1):6-12[/dt_quote][/vc_column][vc_column width=”1/3″][dt_gap height=”60″][dt_fancy_title title=”O AUTORZE” title_align=”left” title_size=”h3″ title_color=”accent” separator_style=”double” title_bg=”disabled” separator_color=”default” el_width=”100″][dt_gap height=”30″][vc_widget_sidebar show_bg=”true” sidebar_id=”sidebar_3″ el_class=”o_autorze”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/1″][/vc_column][/vc_row]